Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’ndan (TEPAV) yapılan açıklamaya göre, . Haziran-Aralık 2020 döneminde yaklaşık 16 puan iyileşme kaydeden perakende güveninde 2021 yılbaşından itibaren gözlenen gerileme eğilimi Mart 2021’de de devam etti.

Uğur DUYAN

ANKARA (Anayurt) –TEPAV perakende güven endeksi, mart ayında bir önceki aya göre 1 puan azalırken, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise 0,4 puan artışla -18,4 puan değerini aldı. Haziran-Aralık 2020 döneminde yaklaşık 16 puan iyileşme kaydeden perakende güveninde 2021 yılbaşından itibaren gözlenen gerileme eğilimi Mart 2021’de de devam etti. TEPE’nin geçen aya kıyasla azalışında geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki kötüleşme etkili olurken mevcut stok düzeyindeki düşüş olumlu katkı yaptı. “Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektörü mart ayında perakende güveni en fazla artan sektör oldu. Bölgeler bazında incelendiğinde ise mart ayı perakende güveninde en fazla artış Akdeniz Bölgesi’nde görüldü.

Perakende güveninde Türkiye, geçen yıla göre AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.

Mart ayında -18,4 puan değerini alan TEPE, geçen yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarken, geçen aya göre 1,0 puan azaldı. Bu değer, geçen yılın haziran ayından sonraki en düşük düzeyi oluştururken, Aralık 2020 sonrasında TEPE’nin gerileme eğiliminde olması dikkat çekti. TEPE değerinin aylık bazdaki değişiminde, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki kötüleşme ve mevcut stok düzeyindeki düşüş etkili oldu.

PERAKENDECİLERİN SATIŞ BEKLENTİSİ GEÇEN AYA KIYASLA AZALDI

Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin denge değeri mart ayında -12,8 puan oldu. Buna göre önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 3,5 puan azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre 1,6 puan arttı. Mart ayında TEPE anketi katılımcılarının yüzde 28,7’si önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 41,2’si işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 30,1 oldu.

İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumuna yönelik değerlendirmeler, mart ayında 48,0 puan değerini alarak Şubat 2021’e göre 8,5 puan, Mart 2020’ye göre ise 3,6 puan azaldı. Mart 2021’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 15,5’i geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 63,6 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 20,9 oldu.

Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Mart 2021’de, geçen yılın aynı dönemine göre “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” ve “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektörlerinde artış, “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve “motorlu taşıtlar” sektörlerinde azalış görüldü. Perakende güveni en fazla “motorlu taşıtlar” sektöründe azaldı.

PERAKENDE GÜVENİ EN ÇOK AKDENİZ BÖLGESİ’NDE ARTTI

Perakende güvenine bölgeler itibarıyla bakıldığında, Mart 2021’de, geçen yılın aynı dönemine göre Akdeniz ve Ege gibi turizm faaliyetinin yoğun olduğu bölgeler ile Doğu Anadolu bölgeleri ve İstanbul’da arttı, Batı Marmara, Orta Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde ise azaldı. En fazla azalış -37,3 puan ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yaşandı.