Merkez Bankası, Konut ve Kiralardaki Artışı Dizginlemeye Yönelik Önerilerini Paylaştı
Merkez Bankası, yeni vergilere ilişkin ilk sinyali vererek birden fazla konutu olanlara kademeli ilave vergi getirilmesini önerdi. Banka ayrıca, şirketlerin daha fazla ev yaparak kiraya vermesi ve hisseli kiracılık modeline geçilmesi gibi alternatif çözümler de sundu.
Konut Piyasasında Dizginleme İhtiyacı
Merkez Bankası’nın son enflasyon raporu, konut ve kiralardaki artışın kontrol altına alınması için somut öneriler içeriyor. Banka, mevcut yüzde 25’lik kira sınırlamasının yetersiz olduğunu belirterek, konut piyasasında daha etkin yapısal önlemlere ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Yeni Düzenlemelerin Önerileri
Merkez Bankası, konut ve kira piyasasının sağlıklı işlemesi için aşağıdaki yeni düzenlemelerin yapılmasını önerdi:
- Kademeli vergilendirme ve boş konut vergisi gibi vergi düzenlemeleri
- Düşük gelire sahip çalışanlara yönelik uzun vadeli, değişken faizli ve ödeme esnekliğine sahip konut kredisi modelleri
- Konut alımlarında faiz oranlarının hane halkının sahip olduğu konut sayısına göre değişmesi
- Konut kiralama işlemlerinin merkezi bir platform üzerinden takip edilmesi ve standartların oluşturularak zorunlu hale getirilmesi
Hisseli Kiracılık Modeli ve Diğer Ülke Örnekleri
Merkez Bankası, dar gelirlilerin kiradan kurtulması için diğer ülkelerde uygulanan modellerin Türkiye’ye getirilmesini önerdi. Özellikle Londra’da uygulanan “hisseli kiracılık” modeline işaret eden Banka, bu modelin birikimi yetersiz hane halklarının konut sahibi olmalarına imkan sağlayabileceğini belirtti.
Ayrıca, diğer ülkelerde uygulanan sosyal konut politikalarının da dikkate alınması gerektiği vurgulandı. Örneğin Hollanda’da kamunun sahip olduğu konut stokunun uygun kiralarla çeşitli gelir gruplarına dağıtıldığı ve İtalya’da sosyal konutların gelir düzeyine uygun kiralandığı belirtildi.
Özel Sektör Teşvik Edilmeli
Merkez Bankası, kiralık ev sayısının artırılması için özel sektörün teşvik edilmesi gerektiğini önerdi. Banka, özel sektörün konut inşa ederek kiraya vermesinin kiralık konut arzını artıracağını ve kiraların takibini, düzenlenmesini ve vergilendirilmesini kolaylaştıracağını belirtti. Ayrıca, özel sektör şirketlerinin halka açılarak portföylerini çeşitlendirmesi ve katılımcılara düzenli nakit akışı sağlaması önerildi.